Technika transportu i sadzenia drzew.
Przesadzanie dużych drzew, przenoszonych na nowe miejsce, z bryłą, ze względu na jej znaczny ciężar oraz znaczne rozmiary korony, sprawiają zawsze pewne trudności techniczne. Dość łatwym przypadkiem jest przesadzanie dużego drzewa z bryłą w miejsce niezbyt oddalone. Wówczas drzewo może być przesuwane po powierzchni terenu w pozycji pionowej na płycie i rolkach, na płozach itp. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy na drodze nie istnieją przeszkody w postaci przewodów. Drzewo do takiego transportu nasuwa się zwykle za pomocą uchwytu obejmującego bryłę na specjalną płytę – platformę, która doczepiana jest do ciągnika lub innego pojazdu.
Znacznie trudniejsze jest przewożenie dużych drzew na większe odległości, a przy tym w pozycji leżącej. Drzewa takie muszą być podniesione i położone na pojeździe, przewiezione, a następnie zdjęte w miejscu przeznaczenia. Wymaga to oczywiście specjalnych, często ciężkich dźwigów oraz dostosowanych do takiego transportu pojazdów. Drzewo w czasie transportu narażone jest na różne uszkodzenia mechaniczne i dlatego należy je przed tym starannie zabezpieczyć. Przede wszystkim trzeba owinąć pień, który często opiera się o skrzynię pojazdu, oraz związać gałęzie do szerokości pojazdu. Bryła powinna być zabezpieczona przed toczeniem się na boki pojazdu przez ułożenie specjalnych podpór lub przywiązanie. Jeżeli drzewa przewożone są na większe odległości w stanie ulistnionym, konieczne jest owinięcie korony plandeką.
Głębokość przygotowanych do sadzenia dołów powinna odpowiadać grubości bryły. Szerokość zaś powinna być nieco większa od średnicy bryły, aby możliwe było odwinięcie i zdjęcie zabezpieczenia bryły. Dno dołu powinno być lekko spulchnione i pokryte 10-15 centymetrową warstwą żyznej ziemi. Po ustawieniu bryły zasypuje się wolne przestrzenie do połowy jej grubości żyzną ziemią i udeptuje. Po dopełnieniu wskazane jest zalanie wodą w takiej ilości, aby przesiąkała na głębokość co najmniej 30 cm. Stwarza to dobry „kontakt kapilarny” bryły z glebą, umożliwiający podsiąkanie wody. Następnie należy dosypać ziemi, zaś wokół pnia uformować miskę, przykrywając jej powierzchnię 10-centymetrową warstwą torfu, liści lub podobnego materiału, chroniącego glebę przed zaskorupieniem, stratami wody i zachwaszczeniem.
Omawiane tutaj sposoby i technika przesadzania nie są pozbawione wad. Do najpoważniejszych zaliczyć należy dość duży nakład pracy ludzkiej, stanowiący 25-40% kosztu przesadzania, oraz znaczny koszt pracy maszyn transportowych i pomocniczych wraz z dojazdami itp. Dążenie do ograniczenia bezpośredniej pracy ludzkiej oraz udoskonalenia technicznego całego procesu przesadzania doprowadziły do skonstruowania specjalnych maszyn do przesadzania dużych drzew. Do najlepszych maszyn tego typu należą niewątpliwie produkowane przez amerykańską firmę VERMEER.
Maszyna do przesadzania dużych drzew produkowana przez amerykańską firmę VERMEER i cztery etapy jej pracy: kolejno – rozkładanie ramy z łyżkami wokół drzewa, wciskanie łyżek, wyjmowanie drzewa z bryłą, uniesione drzewo – pozycja transportowa.
Jedna z produkowanych maszyn, pokazana na rysunku (model TS44A) jest maszyną wieloczynnościową, która wykopuje, przewozi i sadzi w doły przygotowane tą samą maszyną. Maszyna ta obsługiwana jest przez jednego operatora. Wszystkie części maszyny poruszane są za pomocą urządzenia hydraulicznego. Pracuje ona w następujący sposób: Wokół drzewa pod kątem około 55° wciska cztery stalowe łyżki, umieszczone na poziomo rozchylanej ramie. Drzewo z utrzymywaną przez łyżki bryłą korzeniową unoszone jest ponad maszynę w pozycji pochylonej i tak może być dowożone do miejsca sadzenia. Wykopywanie trwa około jednej minuty. Drzewa wykopywane tą maszyną mogą być przewożone też w inny sposób. Wówczas ich bryła po obcięciu dolnej części owijana jest tkaniną i owiązywana siatką. Maszyny te produkowane są w różnych wersjach, jako samobieżne lub doczepiane oraz w rozmiarach dostosowanych do wielkości przesadzanych drzew. Duże drzewa po posadzeniu, do czasu dobrego ukorzenienia się, dość łatwo mogą przechylić się lub nawet zostać przewrócone przez wiatr. Dlatego muszą one być przywiązane do wbitych obok kołków, pali lub w inny sposób.
Rysunek. Sposób uformowania miski wokół posadzonego drzewa i zapewnienie pozycji pionowej.