Rola drzew w naszych czasach staje się coraz donioślejsza wobec potrzeby ochrony i kształtowania tego środowiska, które znajduje się w stanie postępującego zagrożenia. W kształtowaniu miast i osiedli dążymy do tego, aby drzewa stawały się w coraz większym stopniu częścią otoczenia człowieka, jego domu, miejsca pracy i wypoczynku.
Możemy być dumni, że mamy w Polsce ponad 20 tys. ha parków i zieleńców i znacznie więcej innych zadrzewionych miejsc dostępnych na co dzień. Drzewa są tam podstawowym tworzywem kształtującym warunki mikroklimatyczne umożliwiające wypoczynek. Niemal zawsze pełnią także istotną rolę w kształtowaniu wartości estetycznych.
Aby jednak drzewa te, jako żywe organizmy, mogły pełnić swoje zadania możliwie najlepiej, konieczny jest właściwy ich dobór, rozmieszczenie i odpowiednie powiązanie z wszystkimi elementami otoczenia. Posadzone drzewa przez całe swoje życie muszą być odpowiednio pielęgnowane.
W tym jednak zakresie obserwuje się ogromne i niepokojące zaniedbania, prowadzące do zaburzeń we wzroście i rozwoju, do zniekształceń budowy, różnego typu uszkodzeń i kolizji z otoczeniem. W wyniku tego dochodzi do przedwczesnego zamierania lub konieczności usuwania drzew.
Od wielu lat jesteśmy świadkami zamierania tysięcy drzew zranionych w czasie ostatniej wojny. Giną również piękne stare drzewa pozbawione elementarnej opieki. Bardzo groźny jest także stan drzew nawet bardzo młodych, lecz zaniedbanych lub pielęgnowanych nieprawidłowo.
Przyczyn takiego stanu jest na pewno wiele. Jedną z nich jest niewątpliwie brak odpowiedniej literatury zawodowej, wyspecjalizowanych w tych pracach ogrodników, brak odpowiednich narzędzi i sprzętu.
Ogromne znaczenie dla właściwego pielęgnowania ma poznanie podstawowych czynności życiowych drzew oraz czynników ekologicznych decydujących o rozwoju drzewa. Równie ważna jest znajomość przyczyn powstawania zaburzeń i uszkodzeń, które, hamując rozwój drzew lub niszcząc je, ograniczają lub wstrzymują ich dobroczynne działanie.
Dlatego w pracy tej, przeznaczonej przede wszystkim dla ogrodników, przedstawione zostały niezbędne informacje z tego zakresu, pozwalające na zrozumienie różnych celów wielu omawianych tutaj zabiegów pielęgnacyjnych. W miarę naszych możliwości uwzględnione zostały też najnowsze osiągnięcia różnych doświadczonych specjalistów, a przede wszystkim M. Maurera, któremu pragniemy w tym miejscu wyrazić serdeczne podziękowanie za okazaną nam pomoc i cenne informacje.
