Palmeta skośna (włoska)

Palmeta skośna (włoska).

Palmety należą do koron szpalerowych mających przewodnik i kilka silnych konarów osadzonych na nim w jednej pionowej płaszczyźnie. Istnieje kilka form palmet, które różnią się rozłożeniem konarów na przewodniku i wielkością kąta jaki tworzą z przewodnikiem. Palmety z konarami osadzonymi w regularnych odstępach zwane są regularnymi, a z konarami leżącymi w dowolnych odstępach — nieregularnymi. W zależności od kąta osadzenia konarów rozróżnia się palmety skośne i poziome. Najbardziej rozpowszechnione są palmety skośne z konarami osadzonymi w regularnych odstępach, zwane włoskimi (rys.).

Rys. Jabłoń w formie palmety włoskiej.

Formę tę nadaje się we Włoszech przede wszystkim jabłoniom szczepionym na silnie rosnących siewkach. Jest ona również bardzo popularna w Bułgarii, Rumunii i Jugosławii, gdzie w formie palmet włoskich prowadzi się jabłonie szczepione na podkładkach półkarłowych, a w sprzyjających warunkach także na podkładkach karłowych. Drzewa prowadzone są przy rusztowaniach składających się z żelbetowych słupków i rozpiętych na nich drutów.

W słonecznym klimacie Europy Południowej palmety wykazują wiele zalet. Jabłonie silnie rosnące prowadzone w tej formie tworzą rodzaj ścian owocowych, które mają 4—5 m wysokości i 1—2 m miąższości. Taka forma umożliwia łatwy dostęp do drzew przy użyciu ruchomych platform poruszających się w międzyrzędziach.

Sumaryczna powierzchnia owoconośna ścian jest bardzo duża, co zapewnia wysokie plony jabłek z hektara.

W Europie Środkowej i Zachodniej, gdzie nasłonecznienie jest o połowę mniejsze palmety ustępują w swojej wartości znacznie niższym koronom szpalerowym swobodnym i wrzecionowym.

Formowanie palmet przebiega następująco: jednoroczne okulanty posadzone w odległości 4 m, rząd od rzędu i 3—5 m w rzędzie na wiosnę przycina się na wysokości 60—70 cm od ziemi i usuwa wszystkie pędy boczne. W połowie lata wybiera się na każdym drzewie po 3—4 pędy. Jeden najwyżej położony przeznacza się na przewodnik, a dwa lub trzy pozostałe na konary. Wszystkie inne pędy uszczykuje się lub przygina do dołu.

Na wiosnę w drugim roku po posadzeniu drzew przywiązuje się przewodnik pionowo do drutów lub do tyczki i dwa silne pędy prowadząc je ukośnie pod kątem 30-40° w stosunku do poziomu. Z pędów tych powstanie pierwsza para konarów (rys.).

Rys. Formowanie palmety włoskiej: pierwsza para konarów przygięta i przywiązana do tyczek; w górnej partii korony pozostawione są pędy na drugą parę konarów.

Wszystkie inne silne pędy wycina się na gładko przy przewodniku lub przygina do dołu. Z pędów przygiętych do dołu powstaną gałązki owoconośne.

W trzecim lub czwartym roku po posadzeniu wybiera się na przewodniku kolejną parę pędów z przeznaczeniem na konary. W zależności od siły wzrostu drzew pozostawia się odległości od 70 do 130 cm między kolejnymi parami konarów. Im silniejszy wzrost drzew tym wymagane są większe odległości. Formowanie drugiej, a następnie trzeciej pary konarów przebiega w taki sam sposób jak formowanie pierwszej pary. Formowanie drzew z trzema piętrami konarów trwa pięć lat. Uformowane drzewa mają około 4 m wysokości. W celu otrzymania drzew wyższych, 4-metrowych formuje się 4 piętra konarów.

Uformowane palmety prześwietla się co roku lub też stosuje się inne metody cięcia.