LILIA
Lilia (Lilium) jest jedną z najpiękniejszych i najbardziej cenionych roślin ze względu na kształt, barwę i zapach. Wysokość kwitnących lilii wynosi od 25 do 200 cm. Barwy kwiatów – od białej poprzez żółtą, czerwoną, brązową i różową do lila. Lilie kwitną, zależnie od gatunku, od maja od sierpnia, a nawet września. Cebula lilii składa się z dachówkowato ułożonych łusek. W pachwinach łusek, u nasady cebulki tworzą się małe cebule przybyszowe. U niektórych gatunków cebulki przybyszowe tworzą się również w kątach liści, na łodygach kwiatowych (u Lilium bulbiferum). Korzenie lilii pod cebulą mogą być jednoroczne lub wieloletnie i dlatego w czasie przesadzania nie należy ich odrywać, ani zasuszać. Mogą też tworzyć rozłogi podziemne. Łodygi lilii zakończone są jednym lub wieloma kwiatami. Niektóre wymagają palikowania. Liście lilii mogą mieć kształt eliptyczny lub lancetowaty, jajowaty lub sercowaty. Kwiaty mogą być kielichowate, lejkowate lub w kształcie turbana (z odchylonymi płatkami w tył).
Chcąc otrzymać nasiona, musimy dokonać krzyżowego zapylenia. Nasiona wysiewamy wczesną jesienią, a nawet późnym latem.
Lilie wymagają stanowiska lekko zacienionego, gleby średniej i żyznej, próchnicznej, miernie wilgotnej. Nadmiar wapnia szkodzi im.
Lilie rozmnaża się przez oddzielenie i sadzonkowanie łusek, przez cebule przybyszowe, względnie cebulki powietrzne, a także przez wysiew nasion. Rośliny sadzi się na głębokości 15-20 cm, najlepiej we wrześniu i marcu, ewentualnie w październiku i kwietniu (później kwitnące).
Do wyboru mamy wiele gatunków i odmian. Do gatunków wytrzymujących nasze zimy należą:
Lilia biała (Lilium candidum) – wyrastają do wysokości 100-150 cm. Kwiaty białe, rozmieszczone na szczycie pędu po 6-20 sztuk, pachnące, przeważnie 5-płatkowe, płatki długości 5-8 cm. Kwitnie w czerwcu – lipcu. W bezśnieżne zimy może wymarznąć, toteż sadzi się po zaschnięciu części nadziemnej, w sierpniu, na początku września, w rozstawie 30X40 cm. Może rosnąć na jednym miejscu przez kilka lat.
Lilia królewska (Lilium regale) ma szerokojajowate, czerwonobrązowe cebule z łuskami zachodzącymi na siebie dachówkowato. Pędy kwiatostanowe (wysokości 50-120 cm) nie są ulistnione na całej długości -kilkanaście początkowych centymetrów pędu jest bezlistnych. Liście są bardzo wąskie, siedzące, im bliżej wierzchołka pędu tym mniejsze. Kwiaty duże (o płatkach długości 15 cm), mocno pachnące, wewnątrz białe, na zewnątrz różowo paskowane, od 2 do 20 na pędzie, rozmieszczone w górnej części pędu po 2 lub 4 naprzeciw siebie. Kwitnie w lipcu (po lilii białej). Rozmnaża się ją z cebulek przybyszowych i z siewu. Siewki kwitną po 2-3 latach uprawy. Cebulki wysadza s>ię w rozstawie 30X40 cm.
Lilia złotogłów (Lilium martagon) ma cebule żółtawe, małe, spiczasto-jajowate. Wyrasta do wysokości 50-100 cm. Liście ma wydłużone, długości 2-5 cm, w okółkach. Kwiaty zebrane po 5-20 w szczytowych gronach, osadzone na poziomo odstających szypułkach, płatki zwisające, grube, podwinięte, czerwone z brudnoróżowym odcieniem z ciemniejszymi plamkami. Kwitnie w końcu czerwca i w lipcu. Rozmnaża się z nasion lub łusek.
Lilia tygrysia (Lilium tigrinum) ma duże, twarde, kuliste, białe cebule średniej wielkości. Wyrasta do 60-150 cm. Łodygi ma czerwonobrązowe, owłosione pajęczynowato. Liście ułożone ma skrętolegle, ciemnozielone, równowąskie. Kwiaty zebrane po 4-15 w zwisające kwiatostany, średnicy 12-15 cm, ze spiczastymi, silnie podwiniętymi płatkami o barwie pomarańczowoczerwonej z ciemnobrązowymi plamkami. Kwitnie w lipcu – sierpniu. W kątach liści występuję cebule przybyszowe, które wykorzystuje się do rozmnażania tych lilii.
