Cięcie winorośli

Cięcie winorośli.

Winorośl jest pnączem, który pozostawiony sobie może dorosnąć do kilkudziesięciu metrów wysokości, jeśli tylko znajdzie sobie podporę. Pielęgnowane krzewy winorośli dzięki cięciu utrzymywane są w ściśle kontrolowanych rozmiarach. Cięcie winorośli opracowane jest w najdrobniejszych szczegółach już od setek lat. Znanych też jest kilkadziesiąt metod rozpinania łozy i jej cięcia. Dla uprawy winorośli w naszych warunkach wystarczy znajomość dwóch lub trzech metod.

Pielęgnowany krzew winorośli składa się z krótkiego pieńka i niekiedy kilkuletnich pędów szkieletowych, zwykle bardzo skróconych przez cięcie. Na pieńku lub na pędach szkieletowych osadzone są pędy dwuletnie, zwane łozą, z których wyrastają owocujące pędy tegoroczne. Pędy tegoroczne w roku następnym stają się łozą (rys.).

Rys. Krzewy winorośli na plantacji towarowej: a — pieniek; b — pęd wieloletni; c — łoza.

Pędy dwuletnie czyli łoza mają korę gładką, jasno zabarwioną, popielatobrunatną lub brunatną. Pędy starsze mają korę szarą, łuszczącą się. Winorośl owocuje na pędach tegorocznych, które rozwijają się z dobrze wykształconych oczek osadzonych na łozie. Rozwijający się pęd tegoroczny ma charakterystyczny układ liści, wąsów i kwiatów (rys.).

Rys. Jednoroczny pęd winorośli: G – grono; P — pączek, W — wąs, Pp — pasierb; Ł — łoza.

W dolnej części pędu znajdują się liście i kwiatostany, wyżej liście i wąsy. Niektóre odmiany tworzą 1-2 kwiatostany, inne 2-3 kwiatostany lub więcej. W ciągu lata pęd winorośli może dorosnąć do 6 m, lecz w praktyce nigdy się do tego nie dopuszcza, bo na owocowanie wystarcza długość obejmująca 2—3 grona. Pęd winorośli owocuje tylko jeden raz. Po zaowocowaniu staje się pędem szkieletowym lub zostaje usunięty.

W miarę wzrostu pędu latem pojawiają się na nim jeszcze w tym samym roku pędy przedwczesne zwane pasynkami lub pasierbami. Z pędów tych nie ma pożytku toteż wycina się je latem. Większość winorośli w Polsce sadzona jest przy ścianach domów. Ściana osłania krzewy od zimnych wiatrów i jednocześnie może stanowić podporę dla pędów. W tym celu należy przymocować do ściany listewki poziome lub kratę o oczkach 40X40 cm, albo też rozpiąć na ścianie poziome druty. Krzewy należy sadzić w odległości 30 cm od ściany, dając między nimi odstępy 1 m.

Na nielicznych plantacjach w kraju winorośl uprawiana jest na otwartej przestrzeni. W takim przypadku potrzebne są rusztowania do rozpinania łozy. Na rusztowanie potrzebne są słupki lub paliki długości 1,5 m. Paliki wbija się w rzędzie w odstępach co 10—12 m. Pierwszy drut daje się 30 cm nad ziemią, a następne co 40 cm jeden od drugiego. Najlepsze są druty ocynkowane średnicy 2—3 mm. Rozstawa między rzędami powinna wynosić 3 m, w rzędzie 1,5-2,0 m.

Posadzone krzewy winorośli przycinamy wiosną zostawiając tylko 2 oczka nad ziemią na najsilniejszym pędzie. Pozostałe pędy usuwamy. W ciągu lata przywiązujemy wyrastające pędy do palika lub do rusztowania. W drugim roku cięcie jest identyczne jak w roku pierwszym. W trzecim roku łoza jest na tyle silna, że można ją ciąć na wiosnę w celu nadania krzewom odpowiedniej formy.