Cięcie drzew
Do czynności najczęściej wykonywanych w pielęgnowaniu drzew należą zabiegi związane z usuwaniem różnych części koron. Zabiegi te nazywamy ogólnie cięciem. Konieczność usuwania gałęzi, a często również konarów, wynika z tego, że młode drzewo o niewielkiej koronie zajmuje początkowo małą przestrzeń, z wiekiem jego korona coraz bardziej się powiększa, wreszcie w wieku dojrzałym osiąga ogromne często rozmiary (rysunek).
Rysunek. Opanowywanie coraz większej przestrzeni przez rozrastającą się koronę powoduje ciągle obumieranie słabszych gałęzi pozostających we wnętrzu i konieczność systematycznego ich usuwania.
Z wielu małych gałązek młodej korony zostaną wówczas tylko niektóre, rozrośnięte w potężne konary. Większość jednak gałęzi, dla których zabraknie przestrzeni i światła we wnętrzu korony, musi być systematycznie usuwana. U bardzo wielu zaniedbanych i nie ciętych koron drzew stwierdza się konieczność usunięcia 30-60% gałęzi.
Dlatego też cięcie jest zabiegiem prowadzonym już w szkółce i powinno być kontynuowane przez cały okres życia drzewa.
Obcinając pęd lub gałąź rozwijającą się normalnie, wywołuje się reakcję drzewa polegającą na dążeniu do odtworzenia utraconej części. Najczęściej objawia się to wyrastaniem w następnym roku lub dalszych latach jednego lub kilku nowych pędów z pąków położonych poniżej lub obok miejsca cięcia. Zjawisko takie następuje najintensywniej na pędach i gałęziach wierzchołkowych.
Każdy gatunek drzewa ma charakterystyczny sposób wzrostu, tworzenia rozgałęzień i budowania korony. Obcinając jakiekolwiek części korony, należy dbać o zachowanie jej charakteru i pokroju, zgodnych z charakterystycznymi cechami gatunkowymi danego drzewa. Jeżeli cięcie ma na celu usunięcie znacznej części grubych gałęzi lub konarów, co konieczne jest często u drzew bardzo zaniedbanych, to operacji takiej nie należy wykonywać jednorazowo. W wielu wypadkach trzeba je rozłożyć na okres 2-3 lat. Unika się wtedy niebezpieczeństwa zachwiania równowagi procesów fizjologicznych, które może doprowadzić do osłabienia drzewa a nierzadko do łatwego opanowania przez choroby i szkodniki.
Każde cięcie powoduje powstawanie ran, które są zawsze wrotami potencjalnej infekcji. Niedostateczne zabezpieczenie ran może prowadzić do rozkładu drewna i zagrożenia drzewa. Z tego więc powodu należy unikać usuwania bardzo grubych gałęzi i konarów. Jeżeli jest to możliwe, należy dążyć do usunięcia większej liczby mniejszych gałęzi. Dlatego ogromne znaczenie ma tutaj wykonywanie cięcia we właściwym czasie. Usuwać należy określone gałęzie już wtedy, kiedy można stwierdzić, że w najbliższych latach nie będzie dla nich miejsca w koronie. Usuwanie gałęzi suchych lub zamierających jest wynikiem zaniedbania pielęgnacji we właściwym czasie. Spóźnione cięcia w wielu wypadkach zagrażają zdrowotności drzewa. Usunięcie dużej liczby gałęzi może spowodować odsłonięcie pnia i narażenie go na intensywniejsze nagrzewanie promieniami słońca. Jest to często powodem powstawania zgorzeli kory (odparzenia), trudnej do pielęgnowania i zagojenia. Aby do tego nie dopuścić należy gałęzie usuwać stopniowo; takie stopniowe odsłanianie pnia umożliwi wyrobienie odporności na nagrzewanie.
