Choroby drzew powodowane przez bakterie i wirusy

Choroby drzew powodowane przez bakterie i wirusy.

Bakterie, podobnie jak wirusy, nie odgrywają poważniejszej roli w patologii drzew. Bakteriozy, tzn. choroby drzew powodowane przez bakterie wnikające przez zranione zdrowe tkanki, występują stosunkowo rzadko, jednakże i z nimi trzeba się liczyć. Uszkodzenia tkanek roślinnych mogą mieć różny charakter. Niektóre bakterie mogą powodować rozkład blaszek środkowych pomiędzy komórkami, co prowadzi do zmian strukturalnych w tkankach. Inne bakterie, żyjące głównie w naczyniach, mogą powodować ich niedrożność, co prowadzi do usychania gałęzi; zdarza się to np. u wierzb. Drzewa porażone przez bakterie reagują często anormalnym (hypertroficznym) rozrostem tkanek w miejscach zakażonych, co uwidocznia się często w postaci narośli na gałęziach, pniu lub korzeniach; jest to tzw. rak bakteryjny. Zrakowacenia bakteryjne spotyka się na topolach, kasztanowcu, orzechu włoskim, jesionie. Bakteryjny rak topoli, powodowany przez Aplano-bacter populi (Smith), może być przyczyną obumierania drzew w różnym wieku. Występuje on głównie na topolach należących do sekcji balsamicznych (Tacamahaca).

Spośród występujących na drzewach wiroz, tj. chorób powodowanych przez wirusy, można wymienić mozaikowe lub plamiste przebarwienia liści topól, buka, wiązów, jesiona, jarzębiny, trzmieliny i innych drzew. Objawem porażenia liści lub igieł przez wirusy może być również kędzierzawość.

Pasożytnicze rośliny wyższe

Stosunkowo częstym półpasożytem drzew liściastych (rzadziej iglastych) reprezentującym rośliny wyższe jest jemioła pospolita (Viscum album). Występuje na rozmaitych drzewach liściastych, jemioła jodłowa (V. abietis Bach.) głównie na jodle, a jemioła rozpierzchła — (V. Iaxum Boiss.) — na sośnie.

Jemioła jest półpasożytem, tzn. pobiera ona od drzewa-gospodarza sole mineralne z wodą, natomiast związki organiczne wytwarza samodzielnie, za pomocą własnego aparatu asymilacyjnego. Spotykany czasem pogląd o możliwości oddawania gospodarzowi części asymilatów jest mało prawdopodobny, gdyż nie ma odpowiednich połączeń między tkankami sitowymi jemioły i drzewa.

Obserwuje się regularne obumieranie gałęzi powyżej miejsca wyrastania jemioły. W tkance drzewa-gospodarza poniżej tego miejsca obniża się zawartość N, P i K, wzrasta natomiast poziom Ca. Drzewa o koronach masowo opanowanych umierają. Największe szkody wyrządza jemioła wśród drzew iglastych i jabłoni.

Oprócz pozbawiania drzewa substancji pokarmowych jemioła powoduje tworzenie się dużych nabrzmień, tzw. wyrośli jemiołowych. Szkodliwy wpływ na tkanki drzew wywierać może ponadto śluz pękających owoców. Z tych więc powodów jemiołę należy usuwać, chociaż może to być często technicznie bardzo trudne. Usuwanie jej wydaje się być również celowe ze względów estetycznych.

Ważniejsze choroby drzew zestawiono w tabeli. Ma ona znaczenie informacyjne.

Tabela. Pasożytnicze grzyby spotykane na drzewach w mieście.