Borówka wysoka.
Borówka wysoka należy botanicznie do rodziny wrzosowatych -rodzaju Vaccinium. Botanicy określili około 200 gatunków rosnących dziko w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Spotyka się je zarówno w rejonach tropikalnych, jak i daleko na północy – w rejonie koła podbiegunowego. W Polsce znane są powszechnie 4 gatunki: borówka czernica (czarne jagody), borówka brusznica (czerwone jagody), borówka błotna i żurawina błotna. Najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem w naszym kraju jest borówka czernica, która jest ważnym towarem eksportowym. Rośnie ona jak wiemy dziko w lasach na glebach próchnicznych i kwaśnych. Krzewinki wyrastają do 50 cm wysokości. W niektórych latach borówki te owocują słabo, ponieważ w okresie kwitnienia przemarzają im kwiaty.
Natomiast kwiaty borówki wysokiej, która ma owoce podobne do borówki czernicy tylko o wiele większe, są bardziej wytrzymałe na mróz. U borówki wysokiej istnieje duże zróżnicowanie siły wzrostu krzewów i wielkości jagód. Pod względem wysokości krzewu podzielono je na trzy grupy: borówki niskie – do 50 cm wysokości, średnie -od 50 do 100 cm i wysokie – powyżej 100 cm. Prace nad „udomowieniem” i selekcją odmian uprawnych rozpoczęto w latach 1906-1910 w Stanach Zjednoczonych Ameryki Płn., skąd odmiany uprawne zostały sprowadzone do Polski. Dlatego też niektórzy nazywają uprawianą u nas odmianę borówką amerykańską. Dzięki wieloletnim pracom badawczym wyhodowano ponad 40 odmian uprawnych. W doborze polskim dla ogrodów działkowych i przydomowych znajdują się 4 odmiany podstawowe i 1 perspektywiczna.
Uprawna borówka wysoka jest krzewem długowiecznym – może rosnąć 20 do 30 lat. Osiąga wysokość od 150 do 200 cm. Pokrój krzewów jest wzniesiony lub rozłożysty. Jednoroczne pędy wyrastają z podstawy krzewu lub z szyjki korzeniowej i zmieniają zabarwienie od zielonego poprzez jasnopopielate do brunatnoczerwonego. Pędy te decydują o intensywności kwitnienia i owocowania. Kształt krzewu można modyfikować przez odpowiednie cięcie, które jest jednym z podstawowych zabiegów w uprawie tej borówki. Nowe pędy wyrastają z szyjki korzeniowej lub z nasady starych pędów i korzeni szkieletowych. W następnym roku wiosną z pąków bocznych, rozmieszczonych na długopędach, wyrastają krótkopędy długości 5-20 cm, na których w połowie lata tworzą się pąki kwiatowe. Są one osadzone głównie w górnej części pędu i noszą nazwę szczytowych. Tuż przed opadnięciem liści, późną jesienią, można je łatwo odróżnić od pąków liściowych. Pąk kwiatowy jest złożony z 5-10 kwiatów, tworzących grono. Podobnie jak porzeczki czarnej, cięcie borówki polega głównie na prześwietlaniu, aby krzewowi nadać luźną budowę. Przeciętna liczba głównych pędów w krzewie powinna wynosić 6-8. W pierwszej kolejności wycina się pędy najstarsze, pozostawiając w krzewie najwyżej 2-3 pędy trzy- lub czteroletnie. Resztę muszą stanowić pędy dwuletnie i jednoroczne. Posadzone krzewy przez pierwsze trzy lata nie powinny być prawie cięte, poza cięciem wykonanym bezpośrednio po posadzeniu. Intensywniejsze cięcie przeprowadza się po czwartym roku.
Najodpowiedniejszą glebą pod borówkę wysoką jest dobrze przewietrzana, przepuszczalna kwaśna bielica, najlepiej leśna, wrzosowa, próchniczna, ale dostatecznie wilgotna w okresie wegetacji. Nie znosi ona ciężkich gleb gliniastych, gleb wapiennych i suchych. Korzenie borówki nie mają włośników, a cały system korzeniowy składa się z drobnych, zwartych korzeni, które nie mogą rozrastać się w zbitej, ciężkiej glebie. Mając do dyspozycji tylko taką glebę, trzeba ją wymieszać z trocinami lub kwaśnym torfem wysokim.
